Gambasca es un pichòt paìs d’la val Pò, plaçat s’la drecha orografica del flum. Lo territòri di Marqués de Saluces passa puèi a las monhas del Convent de Rifreid: la badessa de fach avia lo titol de “Contessa de Gambasca”. Dins d’antics documents processuals retrobats a la Comuna de Rifreid se parla de la presença de maschas: quatre fremas de Gambasca venon acusaas d’estregoneria, processaas e brusaas ental 1495. Ental 1621 lo monasteri dona las terras a la comunitat, mas quarque an d’après, ental 1657, lhi Savòia nòminon Francesco Havard de Senantes marqués de Gambasca, gavant las terras ai lauraires. Mec ental 1833 aquestas tornon a la Comuna, que las chata per 12.000 liras. Entre 1928 e 1946, per un Decret Real, Gambasca es joncha administrativament a la vesina comuna de Martiniana, e n’en deven fraccion; arpilha sia autonomia mec après la seconda guerra mondiala.
Una curiositat es liaa a un antic mestier: bela si al jorn d’encuei ental Nòrd Italia la coltivacion di bigats se fai pus, lhi vielhs del paìs conton que quora eron joves las familhas costumavon lhi enlevar. Aquela del morier era una coltura pituest presenta jà despuei la fin del ‘700. L’enlevament di bigats rapresentava una importanta intraa econòmica per la familha e era un trabalh complementar a n’aquel agricol. La coltura durava da la fin d’abril ai premiers jorns de junh. Lhi vielhs conton qu’atendion de vendre lhi coquets per se chatar “la vesta da festa” da butar a la festa patronala de Sant Jaco.