Que es l’espirit occitan?

Es una manièra d’èsser, de pensar, de parlar, d’estar embè lhi autres, de viure l’empenh de trabalh, social e d’familha ent’un territòri que coïncid embè una valada alpina.

Es una sòrta d’marca erditaa o esvilupaa embè raïtz ben fongas ent’un pòst precìs. En Val Pò es pas talament evidenta e qui garda aqueste espirit lo esibìs pas.

L’espirit occitan d’la val Pò benlèu se pòl definir coma una richessa de sabers vivuts e tramandats da la gent d’aqueste territòri, sovent comuns a las valadas dapè mas embè de caracteristicas unicas. L’espirit occitan d’aquesta valada es pas en vista, se fai pas notar dal torista superficial o pressat.

Se retròba en las pichòtas còsas que se revelon a n’aquel que vòl pròpi conoisser un pòst e sias peculiaritats, ent’un duech “slow” de curiositat, enterés, grinor per la cultura reala e ren facha esprés per lo torista.

Chal de temp da dediar a perlustrar, escotar, descurbir: promenant per bòscs e ruaas, anant dreire a la toponomastica, apreciant las meravilhas naturalas, mas decò las peaas laissaas da l’òme en l’arquitectura rurala e religiosa.

Retrobant en las solucions abitativas e productivas l’engenh e la rusca de lhi abitants d’aquestas montanhas qu’enti secles an degut modelar un territòri dal clima dificil e sensa resorças.

L’espirit d’la valada se descuerb parlant embè qui lhi es vivut e a fach d’la lenga un instrument de comunicacion al trabalh e en familha.

Chal trobar-lo parlant embè la gent, lesent las testimonianças escrichas del passat, enti libres e sus lhi objècts, en l’ensemp coma enti detalhs, e en tantas autras manièras, que polerè descurbir aquel qu’aurè la vuelha e lo plaser d’aprofondir la conoissença d’la valada.